Zaćma

Zaćma (katarakta) to postępujące zmętnienie soczewki oka, które z wiekiem traci swoją przezierność, staje się żółta lub brunatna, a w efekcie ogranicza ilość światła docierającego do siatkówki. Jest to jedno z najczęściej występujących schorzeń oczu u osób starszych, choć może mieć różne przyczyny, takie jak urazy, stany zapalne, choroby ogólnoustrojowe (szczególnie cukrzyca), a także niektóre leki, które przyspieszają rozwój zaćmy.

Objawy zaćmy

Główne objawy zaćmy obejmują:

• Obniżenie ostrości wzroku, które nie może być skorygowane okularami,

• Zaburzenia widzenia barw (wyblakłe kolory),

• Zniekształcenie widzenia (widzenie jak przez “brudną szybę”),

• Problemy z oślepieniem przez światło, np. reflektory samochodowe,

• Jednooczne dwojenie się obrazu,

• Poprawa widzenia z bliskiej odległości u niektórych pacjentów (typowe dla zaćmy jądrowej).

Rodzaje zaćmy

1. Zaćma jądrowa: rozwija się powoli, wpływając na centralne zmętnienie soczewki. Pacjenci często odczuwają pogorszenie widzenia w dal, a refrakcja przesuwa się w kierunku krótkowzroczności.

2. Zaćma korowa: zmętnienia mogą wpływać na widzenie w różny sposób, w zależności od ich lokalizacji. Wczesne objawy obejmują oślepienie światłem nocnym i podwójne widzenie.

3. Zaćma podtorebkowa tylna: często występuje u młodszych pacjentów. Objawia się gorszym widzeniem w jasnym oświetleniu, pogorszeniem widzenia z bliskiej odległości i olśnieniem.

Leczenie zaćmy

Zaćma może być leczona jedynie chirurgicznie, kiedy pogorszenie wzroku uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. Zabieg chirurgiczny polega na usunięciu zmętniałej soczewki i wszczepieniu sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej. Najczęściej stosowaną metodą jest fakoemulsyfikacja, w której soczewka jest rozbijana ultradźwiękami i aspiracją usuwana z oka.

W przypadkach bardziej zaawansowanych lub specyficznych, może być wykonana operacja za pomocą lasera femtosekundowego lub klasyczna metoda pozatorebkowa (stosowana rzadko).

Wskazania do operacji

Operacja zaćmy jest zalecana w przypadku:

• Wyraźnego pogorszenia widzenia, które wpływa na jakość życia,

• Współistnienia innych chorób, takich jak retinopatia cukrzycowa lub jaskra, które wymagają wyraźnego widzenia dna oka do monitorowania lub leczenia.

Badania przedoperacyjne

Przed operacją pacjent przechodzi szczegółowe badania kwalifikacyjne, które obejmują:

• Kompleksowe badanie okulistyczne (ocena przedniego i tylnego odcinka oka),

• Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego,

• Biometrię optyczną, która precyzyjnie dobiera moc soczewek wewnątrzgałkowych.

Zaćma to choroba, która nie powinna być odkładana na później, ponieważ jej zaawansowane stadium zwiększa ryzyko powikłań operacyjnych i może prowadzić do utraty wzroku. Regularne wizyty u okulisty są kluczowe dla wczesnego wykrycia i leczenia zaćmy.