Presbiopia

Presbiopia, znana również jako starczowzroczność, to wada wzroku związana z naturalnym procesem starzenia się soczewki oka. Objawia się trudnościami z widzeniem bliskich obiektów, co często skutkuje problemami z czytaniem książek czy ekranów smartfonów. Najczęściej pojawia się po 40. roku życia, choć niektórzy mogą odczuwać jej symptomy wcześniej. Kluczowym objawem presbiopii jest stopniowa utrata ostrości wzroku na bliskie odległości.

Przyczyny presbiopii

Aby widzieć obiekty blisko, oko musi zmieniać swoją moc skupiającą poprzez proces zwany akomodacją. W tym mechanizmie uczestniczy soczewka oczna i mięśnie odpowiedzialne za jej kształt. Wraz z wiekiem elastyczność soczewki maleje, a mięśnie odpowiedzialne za akomodację słabną, co skutkuje zmniejszoną zdolnością oka do dostosowywania się do bliskich odległości.

Pacjenci z presbiopią często intuicyjnie oddalają czytany tekst, aby go lepiej widzieć, jednak taka kompensacja może powodować zmęczenie oczu i bóle głowy.

Objawy starczowzroczności

• Trudności z czytaniem z bliska

• Zmęczenie oczu i bóle głowy

• Niewyraźne widzenie bliskich obiektów, które poprawia się po oddaleniu tekstu

Zmiany w oku związane z wiekiem

Wraz z wiekiem nie tylko akomodacja oka ulega pogorszeniu, ale mogą również wystąpić zmiany w refrakcji, w tym wzrost dalekowzroczności i astygmatyzmu. Zmiany w kształcie rogówki, spowodowane np. zwiotczeniem mięśni powiek, mogą prowadzić do zmiany refrakcji oka.

Dodatkowo, starzenie się wpływa na reakcję źrenic na światło, co skutkuje pogorszeniem jakości widzenia, szczególnie w obszarach bliskich.

Korekcja presbiopii

Najczęstszym sposobem korekcji presbiopii są okulary do czytania. Jednak soczewki jednoogniskowe, które umożliwiają ostre widzenie na bliskie odległości (np. 30-40 cm), nie sprawdzą się w przypadku innych czynności, takich jak praca przy komputerze. Dlatego istnieją specjalne soczewki biurowe, które zapewniają ostre widzenie zarówno na bliskie, jak i średnie odległości.

Dla pacjentów z dodatkowymi wadami wzroku, takimi jak krótkowzroczność, dalekowzroczność czy astygmatyzm, dostępne są soczewki progresywne, które pozwalają na komfortowe widzenie na różnych odległościach.

Soczewki kontaktowe

Na rynku dostępne są również miękkie soczewki progresywne, które korygują zarówno presbiopię, jak i inne wady wzroku, takie jak krótkowzroczność czy dalekowzroczność.

Wszczepialne soczewki wewnątrzgałkowe (IOL)

Presbiopię można także skorygować chirurgicznie, stosując wszczepialne soczewki wewnątrzgałkowe, szczególnie w przypadkach, gdy pacjent ma również zaćmę. Wszczepienie soczewki IOL o konstrukcji progresywnej umożliwia ostre widzenie zarówno bliskich, jak i dalekich obiektów.