14.4.2025

Mroczki przed oczami - czym są i o czym świadczą?

Mroczki przed oczami mogą mieć różnorodne przyczyny – od niegroźnych zmian w ciele szklistym po poważne choroby siatkówki i układu krążenia. W diagnostyce wykorzystywane są przede wszystkim kompleksowe badania okulistyczne, jednak w niektórych przypadkach konieczna jest konsultacja z neurologiem. Dowiedz się, co oznaczają mroczki przed oczami i kiedy konieczna jest wizyta u specjalisty?

Czym są mroczki przed oczami - co to jest?

Mroczki przed oczami to subiektywne doznania wzrokowe, które mogą przyjmować formę ciemnych plam, cieni, punktów, pasm lub błysków światła w polu widzenia. Występują zarówno u osób zdrowych, jak i u pacjentów z poważnymi schorzeniami okulistycznymi oraz ogólnoustrojowymi. Pojawienie się mroczków w polu widzenia może być niegroźnym zjawiskiem, jednak czasami świadczy o poważnym problemie zdrowotnym.

Mroczki przed oczami – przyczyny pojawiania się nietypowych zmian w polu widzenia

Mroczki, męty czy czarne kropki przed oczami mogą być efektem fizjologicznych procesów starzenia się oka, a także stanowić objaw chorób siatkówki, nerwu wzrokowego czy układu krążenia. Wśród najczęstszych przyczyn mroczków lub pajączków przed oczami wymienia się:

  • zmętnienie ciała szklistego – związane z procesami starzenia ciała szklistego, prowadzi do powstawania mętów w oku, określanych jako latające muszki, pajączki i paski przed oczami,
  • odwarstwienie siatkówki – stan wymagający natychmiastowej interwencji medycznej. Może objawiać się nagłymi mroczkami przed oczami, połączonymi z błyskami światła i/lub zasłoną w części pola widzenia,
  • zwyrodnienie plamki żółtej – choroba związana z uszkodzeniem siatkówki, częściej występująca u osób starszych. Jednym z możliwych objawów jest pojawienie się mroczków i ciemnych plam przed oczami,
  • retinopatia cukrzycowa – powikłanie cukrzycy, prowadzące do uszkodzenia naczyń siatkówki i możliwego krwotoku do ciała szklistego, które objawia się m.in. ciemnymi kropkami w polu widzenia (czarnymi plamkami przed oczami),
  • wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego – towarzyszący jaskrze, prowadzi do uszkodzenia nerwu wzrokowego, pogorszenia ostrości widzenia i pojawienia się czarnych mroczków przed oczami,
  • zaburzenia krążenia mózgowego – spadek ciśnienia tętniczego, niedokrwienie mózgu czy miażdżyca tętnic szyjnych mogą powodować przejściowe zaburzenia widzenia, takie jak kropki, plamy, gwiazdki przed oczami czy czarne mroczki przed oczami i zawroty głowy
  • migrena oczna – charakteryzuje się pojawieniem się błysków światła, migawkami w oczach, ubytkami w polu widzenia, kolorowymi plamami przed oczami czy przejściowymi problemami z ostrością wzroku.

Diagnostyka mroczków przed oczami

Precyzyjna diagnostyka mroczków przed oczami jest niezwykle ważna w ocenie potencjalnych przyczyn tego objawu i zapobieganiu poważnym powikłaniom. Dlatego proces diagnostyczny może wymagać interdyscyplinarnego podejścia, obejmującego zarówno badania okulistyczne, jak i neurologiczne. Wczesne wykrycie zmian i patologii w obrębie siatkówki, nerwu wzrokowego czy naczyń krwionośnych pozwala na wdrożenie odpowiedniego leczenia i minimalizację ryzyka trwałych powikłań, m.in. utraty wzroku.

W przypadku mroczków przed oczami istotne jest dokładne określenie charakteru dolegliwości, np. czy są to pojedyncze czy mnogie zmiany, statyczne czy poruszające się w polu widzenia, czy pojawiły się nagle, czy utrzymują się już od dłuższego czasu, a także czy towarzyszą im inne objawy, takie jak błyski światła, ubytki w polu widzenia, bóle głowy, mdłości, omdlenia. Lekarz okulista przeprowadza kompleksową ocenę, której celem jest zróżnicowanie przyczyn, takich jak zmiany w obrębie ciała szklistego, odwarstwienie siatkówki, schorzenia naczyniowe lub neuropatie wzrokowe. Zwykle w tym celu przeprowadzane jest badanie dna oka, optyczna koherentna tomografia (OCT) oraz badanie usg. gałki ocznej (głównie w przypadku nieprzejrzystości ośrodków optycznych). W niektórych przypadkach konieczna może być konsultacja z neurologiem lub specjalistą chorób wewnętrznych, zwłaszcza jeśli objawy sugerują niedokrwienie mózgu, migrenę lub inne choroby ogólnoustrojowe.

Leczenie mroczków przed oczami – jak się ich pozbyć

Sposób leczenia zależy od przyczyny pojawienia się mroczków w oczach. W przypadku łagodnych mętów w oku (związanych z fizjologicznymi zmianami w ciele szklistym oka) pacjenci rzadko potrzebują pomocy specjalisty. Jeśli jednak pacjentowi przeszkadza ich obecność, lub plamy przed oczami są związane z innymi problemami okulistycznymi, konieczne jest podjęcie dostosowanej terapii, m.in.:

  • farmakoterapii,
  • laseroterapii,
  • witrektomii,
  • retinopeksji pneumatycznej,
  • operacji pasmowej.

Jeśli przyczyną mroczków przed oczami są inne problemy medyczne, np. niskie ciśnienie krwi lub nadciśnienie tętnicze, anemia, choroby serca, konieczne jest leczenie specjalistyczne.

Mroczki przed oczami - kiedy potrzebna jest pilna wizyta u okulisty?

Nie wszystkie przypadki mroczków przed oczami wymagają natychmiastowej interwencji medycznej, jednak istnieją sytuacje, w których niezwłoczna konsultacja z okulistą jest konieczna. Wczesna diagnostyka pozwala zapobiec groźnym powikłaniom, takim jak uszkodzenie siatkówki czy utrata wzroku.

Natychmiastowa konsultacja z lekarzem jest niezbędna, jeśli mroczki przed oczami:

  • pojawiły się nagle i w dużej liczbie,
  • współwystępują z błyskami światła,
  • występują z częściową utratą pola widzenia,
  • są powiązane z silnym bólem oka, bólami lub zawrotami głowy, mdłościami, omdleniem,
  • nasilają się w krótkim czasie,
  • są obecne po urazie gałki ocznej,
  • występują w jednym oku.

W przypadku wystąpienia powyższych objawów pacjent powinien niezwłocznie skonsultować się z okulistą lub udać się na SOR.

Warto pamiętać, że regularne badania okulistyczne pozwalają na wczesne wykrycie zmian w oku, podjęcie leczenia i zminimalizowanie ryzyka groźnych powikłań.

FAQ

Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące mroczków przed oczami.

Czego objawem są mroczki przed oczami?

Mroczki przed oczami mogą być wynikiem różnych problemów zdrowotnych, zarówno okulistycznych, jak i ogólnych, m.in. zmian w ciele szklistym, schorzeń siatkówki, zaburzeń krążenia lub chorób neurologicznych. Ich nagłe pojawienie się zawsze wymaga konsultacji z lekarzem

Co zrobić na mroczki przed oczami?

Jeśli mroczki są sporadyczne mogą być np. efektem obniżonego ciśnienia krwi lub anemii, dlatego warto skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu. W przypadku nagłych lub nasilających się objawów konieczna jest pilna konsultacja okulistyczna.

Czy mroczki przed oczami są normalne?

Męty ciała szklistego, czyli mroczki czy niewielkie "pajączki" przesuwające się w polu widzenia, są naturalnym efektem starzenia się oka i mogą występować u zdrowych osób. Jednak nagłe lub liczne mroczki przed oczami mogą świadczyć o poważnych problemach okulistycznych, dlatego należy pilnie skonsultować się z lekarzem.

Skąd biorą się zygzaki przed oczami?

Przejściowe błyszczące lub kolorowe zygzaki w polu widzenia często są związane z migreną z aurą. Mogą również pojawić się na jasnym tle w wyniku przejściowego niedotlenienia siatkówki. Stała obecność niewielkich ciemnych linii, zygzaków i "brudów" w polu widzenia świadczy o obecności tzw. mętów, które na ogół nie stanowią zagrożenia dla wzroku pacjenta. Jednak należy skonsultować się ze specjalistą i przeprowadzić badanie oczu.

Jak wyglądają mroczki przed oczami?

Mroczki przed oczami mogą przypominać ciemne plamki, nitki, cienie lub unoszące się w polu widzenia pajączki, szczególnie widoczne na jasnym tle.

Czy kreski, plamki i mroczki przed oczami mogą być objawem poważniejszego schorzenia?

Tak, mogą wskazywać na odwarstwienie siatkówki, krwotok do ciała szklistego lub jaskrę. Ich nagłe pojawienie się wymaga pilnej konsultacji okulistycznej.

Czy można mieć mroczki przed oczami na tle nerwowym - czarno przed oczami?

Nagłe zaciemnienie widzenia może być spowodowane stresem, niedociśnieniem lub zaburzeniami neurologicznymi. Warto skonsultować się z lekarzem w celu wykluczenia poważniejszych schorzeń.

Co mogą oznaczać mroczki w jednym oku?

Mroczki w jednym oku mogą świadczyć o lokalnym problemie, takim jak uszkodzenie siatkówki, zapalenie naczyniówki lub neuropatia wzrokowa. Wskazana jest pilna diagnostyka okulistyczna.

Czy rozmazane plamy przed oczami i spadek ostrości widzenia są objawami utraty wzroku?

Rozmazane plamy mogą być objawem postępującej choroby siatkówki, zwyrodnienia plamki żółtej lub retinopatii cukrzycowej. Szybka diagnoza zwiększa szanse na skuteczne leczenie.

O czym mogą świadczyć częste mroczki przed oczami?

Częste mroczki przed oczami mogą świadczyć o niskim ciśnieniu krwi, anemii lub problemach naczyniowych, dlatego wymagają konsultacji z lekarzem.